عبدالحسین امینی معروف به علامه امینی زاده ۱۲۸۱ شمسی در سراب آذربایجان شرقی و درگذشته ۱۲ تیر ۱۳۴۹ در تهران و مدفون در نجف اشرف است. او علاوه بر آنکه یک فقیه و متکلم و محدث و مورخ برجسته در میان علمای بزرگ شیعه بود؛ احیاکننده مباحث امامت در قرن چهاردهم هجری قمری به شمار میرود.
علامه امینی از ۲۲سالگی برای تحصیل علوم اسلامی به نجف رفت و از بزرگان و استوانههای علم و عمل آن زمان یعنی سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا محمدحسین نایینی، محمدحسین غروی اصفهانی و شیخ عبدالکریم حائری یزدی اجازه اجتهاد دریافت کرد.
اثر نامدار او موسوعة یا دایرةالمعارف ۱۱جلدی «الغدیر» در رأس تألیفات امینی و حاصل زحمات ۴۰ ساله او است. امینی برای تدوین این کتاب به کتابخانههای کشورهای مختلف از جمله عراق، هندوستان، پاکستان، مغرب، مصر و کشورهای دیگر دنیا مسافرت کرد. او با کار پیگیر شبانهروزی در کتابخانههای بزرگ جهان اسلام آن را بهسرانجام رسانید. وی در نگارش این اثر چنانکه خود گفته ۱۰هزار جلد کتاب را بهدقت مطالعه و استنساخ و به ۱۰۰هزار رساله مراجعه مکرر کردهاست. از جمله شهرهایی که وی با این هدف به آنها سفر کرد، میتوان حیدرآباد، دکن، علیگره، لکنهو، کانپور، جلالی در هند؛ قاهره رامپور، فوعه، معرفه در مصر و حلب، نبل و دمشق در سوریه را برشمرد.
از این منظر تلاش او یادآور زحمات اسطورههای حدیث و فقه شیعه همچون شیخ کلینی است که برای استوار ساختن مبانی مکتب اهل بیت(ع) به اقطار جهان اسلام سفر نمود تا آثار برجای مانده از ائمه اطهار(ع) را گردآورد. نمونههای فراوانی از همت والای علامه امینی در دلدادگی به مقام امیرمؤمنان و صبر در مسیر رفع مظلومیت از او نقل شدهاست.
سید ابوالحسن اصفهانی، مرجع بزرگ تقلید آن دوره در تقریظ و مقدمه خود بر کتاب شهداء الفضیلة درباره عالمان شهید شیعه، علامه امینی را پرچمدار دانش، ادب و قهرمان جنبش فکری اسلامی دانسته است. محمدسعید دحدوح، از عالمان اهل سنت ساکن حلب، در بخشی از نامهاش به علامه امینی، او را وارث راستین روش و اخلاق آل محمد(ص) معرفی کرده است.
به سختی میتوان درباره ابعاد شخصیت و فکر و آثار علامه امینی در حجمی اندک سخن گفت مگر آنکه تنها برخی نقاط برجسته و مشهور از حیات او را مرور کرد، اما جهاد علمی و عملی احیاگر غدیر آموزههای تعیینکنندهای بر اندیشه شیعی و حتی حیات اجتماعی پیروان اهل بیت(ع) داشته است. غیرت و همت علامه امینی در مسیر دفاع از ولایت نخستین عنصر الهامبخش زندگانی او است اما این غیرت برآمده از عقل بارور و شکوفای متکی بر اجتهاد و شیفته علم و تحقیق بوده است.
شاید یکی از بزرگترین درسهای علامه امینی برای نسل مؤمن و ولایتخواه امروز غیرت برآمده از علم و تعصب متکی بر آگاهی وسیع و عمیق است.
بیتردید اگر الغدیر علامه امینی در تراز علمی پایین و روشمندی بیگانه از فضای اندیشمندان اهل سنت جهان اسلام قرار داشت هیچگاه مورد توجه محافل دینی قرار نمیگرفت. مفاهمهای که علامه امینی با تبیین یک عقیده خالص شیعی و از رهگذر آن با دیگر مذاهب اسلامی ایجاد نمود از نمونههای کم نظیر دوران معاصر است.
نظر شما